Η παράδοση της Εκκλησίας μοίρασε στα επτά την προσευχή του ημερονυκτίου και ξεχώρισαν οι ακολουθίες οι οποίες περιέχονται στο Μέγα Ωρολόγιο. Επειδή η πλήρης τέλεση των ακολουθιών είναι συχνά δύσκολη, έχουν συνταχθεί διάφορα λειτουργικά βοηθήματα (“προσευχητάρια”), μικρά σε όγκο, που περιέχουν τα πιο απαραίτητα στοιχεία, με σκοπό όχι να υποκαταστήσουν τα κανονικά λειτουργικά βιβλία, αλλά να εξυπηρετήσουν στην ατομική προσευχή και, σε κάποιο βαθμό στην παρακολούθηση των ακολουθιών στον ναό.
Τέτοιο πρακτικό και εύχρηστο βοήθημα προσευχής είναι και το «Κατανυκτικόν Προσευχητάριον», το οποίο συνέταξε ο θεοφόρος άγιος Νεκτάριος για τα πνευματικά του τέκνα και όλους τους ευλαβείς Χριστιανούς. Όπως μαρτυρεί ο τίτλος, στόχος του βιβλίου αυτού είναι η καλλιέργεια της κατανύξεως. Για τον ιδιαίτερο αυτό σκοπό του βιβλίου, ο ιερός συντάκτης του, πέρα από ένα απάνθισμα των πιο απαραίτητων ακολουθιών, πρόσθεσε σε αυτό συλλογή κατανυκτικών προσευχών, τροπαρίων και κανόνων.
Η ύλη του «Κατανυκτικού Προσευχηταρίου» προσφέρεται τώρα σε βελτιωμένη και συμπληρωμένη μορφή, με κατάλληλη διευθέτηση των περιεχομένων του και κάποιες προσθήκες. Οι πιο σημαντικές είναι η καταχώριση των ευχών της τραπέζης, των ακολουθιών της Διακαινησίμου και, κυρίως, του Μεγάλου Απόδειπνου, που είναι η πιο κατανυκτική ακολουθία και έτσι κρίθηκε απαραίτητη σε ένα τέτοιο βιβλίο.
(Από τον Πρόλογο της έκδοσης)