Ο γάλλος φιλόλογος και φιλέλληνας Οκτάβιος Μερλιέ (1898-1976), κάτοχος του πρωτότυπου έργου του Παπαδιαμάντη, ασχολούμενος εντατικά επί μία πενταετία με την μελέτη του έργου του σκιαθίτη συγγραφέα κατέληξε στην συγγραφή βραχείας αλλά περισπούδαστης μελέτης εβδομήντα περίπου σελίδων με τίτλο: Alexandre Papadiamandis.Sa vie et son oevre.
Η μελέτη αυτή εξετάζει σφαιρικά και όχι αποσπασματικά το έργο του μεγάλου δημιουργού ενώ διακρίνεται από σπάνια (ιδίως για ξένο) γνώση της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού πολιτισμού, των δογμάτων της ορθοδόξου Εκκλησίας και ιδιαίτερα του λειτουργικού της, καθώς και την απόλυτη γνώση του έργου του Παπαδιαμάντη, έως την παραμικρή λεπτομέρεια. Το παρόν έργο χωρίζεται σε τρία κεφάλαια, στα οποία ο μεταφραστής έχει δώσει τους τίτλους: I.Bιογραφικά, II. Το έργο του, III. H γλώσσα και το ύφος. Η τεχνική.
Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται και το γαλλικό κείμενο όπως μπήκε ως Εισαγωγή στην έκδοση του ως άνω βιβλίου του Merlier το 1934 από τις εκδόσεις «Les Belles Lettres».
Όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο μεταφραστής του βιβλίου: «Δυστυχώς, ένα τόσο εμβριθές και απολύτως άρτιο έργο πρώιμης (για παπαδιαμαντική έρευνα) ωριμότητας και επίσης ένα έργο στο οποίο παραπέμπουν οι περισσότεροι μελετητές του Παπαδιαμάντη, είχε μείνει έως σήμερα αμετάφραστο και επομένως άγνωστο στο παπαδιαμαντικό αλλά και το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Τη μετάφραση αυτή επεχείρησα, και νομίζω ότι την έφερα εις πέρας επιτυχώς, και αφού την πλαισίωσα με 150 περίπου υποσημειώσεις, καρπό των δικών μου παπαδιαμαντικών μελετών, την παραδίδω σήμερα στον αναγνώστη».